14 Ocak 2012 Cumartesi

Olayın Nedir 3D? Gel Otur Şöyle, Anlat Bakalım...


Selamlar!
    Bu yazının konusu, ''Üç boyutlu görüntü'' (3D). Artık her yerde duyduğumuz ''3 boyutlu'' kavramına el atayım dedim. Sizlere bu teknoloji hakkında bilgi vermek niyetindeyim çünkü 3 boyutlu (three-dimensional) görüntünün oluşturulma aşaması gerçekten ilgi çekici. ''Ben izler geçerim'' diyorsanız saygı duyarım, ama bilin ki teknik detaylardan olduğunca kaçınmaya çalışarak ve anlaşılır bir dille yazmaya çalıştım.

Boyutlara Giriş:
     İki boyutta sıkıntı yok, onlar en ve boy. Hepimiz aşinayız artık onlara. Ama 3. boyut olan ''DERİNLİK'' farklı. Biraz artist. Hafif gıcık. Bir yüzey üzerine çizebildiğiniz her şey 2 boyutlu. Ama gerçek dünya tamamen 3 boyutlu, cisimler bize uzak veya yakın duruyor yani ''Derinlik'' var. Bu yazıda onunla ilgileniyoruz.

Biraz Anatomi:
     Eğer Cyclops (Resim için tıklayın: ''Cyclops'') gibi bir mitolojik yaratık değilseniz ve gerçekten insan olduğunuzu düşünüyorsanız, iki tane göze sahip olmanız lazım. Biri solda, biri sağda. Standart bir insansanız aralarında yaklaşık 50-60 mm arası bir mesafe olması gerek. Şimdi şu yan yana duran iki fotoğrafa bir bakalım:


İki fotoğraf da aynı gibi değil mi? Gibi ama değil. Çok az açı farkı var. Eğer bu iskeleye gerçek hayatta bakmış olsaydınız, soldaki fotoğraf sol gözünüzle gördüğünüz görüntü ve sağdaki de sağ gözünüzle gördüğünüz görüntü olacaktı. Uzun lafın kısası: iki gözünüz de dünyayı farklı açılardan görür ve beyniniz bu görüntüleri birleştirir. Bu da 3. boyut olan ''Derinlik'' olayını algılamamızı sağlar, yani cisimlerle aramızdaki mesafeyi.

Peki 3D gözlükler ne işe yarar?
    Önceden sinemada, televizyonda, bilgisayarda izlediğimiz filmlerin çoğunun çekildiği kameralar görüntüyü tek açıdan kaydettiğinden, filmi de tek açıdan izliyorduk. Üç boyut teknolojisine sahip kameralar filmi aynı anda 2 açıdan kaydedebiliyor. Bir görüntü sağ göz, diğeri de sol göz için. 3 boyutlu kameranın şeklini anlamak için James Cameron'ın büyük olay yaratan ''Avatar'' filmini çekerken kullandığı kameraya bakalım:




    Sağdaki fotoğrafta gördüğünüz 3D kamera insan gözleri gibi yan yana farklı açılı iki adet objektife sahip ve farklı açılardaki iki görüntüyü aynı anda kaydediyor. 






Aynı anda kayıt yapan bu objektiflerdeki iki görüntüyü birleştirdiğimizde ise şöyle bir şey oluyor:




    Soldaki fotoğrafta mavi rengi ve kırmızı rengi seçebilirsiniz, az önce bahsettiğimiz iki görüntüden biri kırmızı biri mavi olarak kodlanmış. İşte gözlükler tam bu noktada devreye giriyor!






Kırmızı-Mavi (Red-Cyan) 3D Gözlükler:

    En yaygın kullanılan 3D gözlükler. Çalışma mantığı ise çok basit. Az önceki kareyi düşünün, sağ ve sol açıdan çekilmiş iki adet görüntü (kırmızı kodlu ve mavi kodlu) karıştırılmış şekilde gözümüze iletiliyor. Sinemada da görüntü perdeye iki ayrı projeksiyon ile yansıtılıyor. (Sağdaki resimde görebilirsiniz) Gözlüğün sol tarafı mavi kodlu görüntünün gözümüze iletilmesini engelliyor. Gözlüğün sağ tarafı ise kırmızı renkte, kırmızı kodlu görüntüyü engelliyor ve sadece mavi kodlu olana izin veriyor. Böylece her göz filmin kendi açısından çekilmiş sahnesini takip edebiliyor. Bu da derinlik oluşturup gerçekliğe daha yakın bir görüntü sağlıyor.

Polarize 3D Gözlükler:



     Üç boyutlu sinemalarda en çok kullanılan gözlük çeşidi. Özellikle Real-D teknolojisine sahip sinemalar bunu kullanıyor. Sinemaların tercih etmesinin sebebi pahalı gözlükler olmamaları. Çalışma mantığı aynı, yine iki ayrı projeksiyondan gelen görüntüyü kendi kodlarına göre engellemek ve derinlikli görüntü sağlamak.



Xpand 3D Gözlükler

    Bu gözlük en pahalı ve yapısı en karmaşık olan. Üç boyutlu televizyonlarda kullanılan gözlükler bu cinsten. Camları özel yapım ve gözlüğün içinde elektronik devreler var. Çalışma mantığı yine aynı fakat az önceki sistemlerden farkı ise iki açıdan karıştırılmış görüntülerin ekrana çok kısa süre aralıkla arka arkaya yansıtılması. Sinema salonunda bir de verici var ve bu verici gözlüğe sinyal göndererek o anda ekrana verilen görüntü hangi göz içinse diğer gözün camını karartıyor ve diğer görüntüyü engelliyor, yani her göz filmin sahnesini yine kendi açısından izlemiş oluyor. Başka bir deyişle diğer gözlüklerde bahsettiğimiz etkinin biraz karmaşık hali.


    3D şimdilik günlük kullanımlar için biraz pahalı bir teknoloji ama çok sihirli bir dünya bu da onu çekici kılıyor. Ayrıntılı uygulandığında filmlere muhteşem bir  görsellik unsuru katıyor. Çekilen her yeni filmde yeni 3D teknikler kullanılıyor ve kullanılan sistemler sürekli gelişiyor. Zamanla kim bilir daha neler göreceğiz.




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder